กลับ Academic articles

อาการปวดเข่า

อาการปวดเข่าสามารถพบได้บ่อยในผู้ป่วยสูงอายุ สาเหตุส่วนใหญ่เกิดจากการเสื่อมตามวัยของข้อเข่า จากการใช้งานมาเป็นระยะเวลานานทำให้เกิดการบางตัวของกระดูกผิวข้อ เกิดการเสียดสีภายในข้อเข่า เป็นสาเหตุให้เกิดอาการขัด เจ็บภายในข้อเข่า

จากการศึกษาพบว่าปัจจัยหลักที่ส่งเสริมการเสื่อมของข้อเข่า คือ น้ำหนักตัวที่มากเกิดเกณฑ์ที่เหมาะสม ปัจจัยอื่นๆที่ส่งเสริมการเสื่อมของข่อเข่าก่อวัย ได้แก่ การบาดเจ็บซ้ำๆของข่อเข่า โรคข้อต่างๆ รูมาตอยด์ ข้ออักเสบ โรคเก๊าท์

ข้อเข่าประกอบไปด้วย 3 ส่วนสำคัญ

1.กระดูกปลายต้นขา และ กระดูกหน้าแข้ง

2.ลูกสะบ้า 

3. กล้ามเนื้อและเอ็นรอบข้อ

4. เส้นประสาทรับความรู้สึกรอบๆข้อ 

ข้อเข่ามีลักษณะคล้ายข้อพับ มีกระดูกอ่อนหุ้มส่วนปลายเพื่อลดแรงกระแทก ลดแรงเสียดทาน เมื่อข้อเข่าเสื่อม เกิดแรงเสียดทานภายในข้อเกิดการอักเสบของเยื่อบุรอบๆข้อ เกิดความเจ็บปวดส่งไปตามกระแสประสาทรับความรู้สึก ทำให้ผู้ป่วยรับความเจ็บปวดของข้อเข่าตามมา 

อาการปวดของโรคข้อเข่าเสื่อม

  • อาการโรคข้อเข่าเสื่อมระยะแรกเริ่มปวดเข่าตอนเคลื่อนไหว เช่น เดิน วิ่ง ขึ้นบันได ย่อขา แต่อาการจะหายไปหรือดีขึ้นเมื่อทำกิจกรรมที่ไม่ต้องใช้ข้อเข่า เวลามีการเคลื่อนไหวบางคนจะมีอาการเสียวหัวเข่า ข้อฝืดเมื่อหยุดการเคลื่อนไหวเป็นเวลานานเมื่อขยับข้อจะรู้สึกถึงการเสียดสีของกระดูกหรือมีเสียงดังในข้อ
  • อาการโรคข้อเข่าเสื่อมระยะรุนแรงอาการปวดเข่า เจ็บเข่าจะรุนแรงมากขึ้นบางครั้งปวดเวลากลางคืนเมื่อเกร็งกล้ามเนื้อต้นขาเต็มที่จะมีอาการปวดหรือเสียวบริเวณกระดูกสะบ้าหากมีการอักเสบจะมีข้อบวมร้อนและตรวจพบน้ำในช่องข้อถ้ามีข้อเสื่อมมานานจะพบว่าเหยียดหรืองอข้อเข่าได้ไม่ค่อยสุดกล้ามเนื้อต้นขาลีบข้อเข่าโก่งหลวมหรือบิดเบี้ยวผิดรูปทำให้เดินและใช้ชีวิตประจำวันลำบากและมีอาการปวดเวลาเดินหรือขยับ

การรักษาโรคข้อเข่าเสื่อม

  1. การรักษาโดยไม่ใช้ยาโดยลดการกดที่ข้อเข่า คุมน้ำหนักให้อยู่ในเกณฑ์ที่เหมาะสม การใช้ประคบร้อน ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการนั่ง ยืน เดิน ควรลดน้ำหนักตัว ออกกำลังกายอย่างเหมาะสม หรืออาจจะใช้ไม้เท้าช่วยเดินเพื่อลดแรงกดในช่วงที่พยายามลดอาการเจ็บเข่า ปวดเข่า
  2. การรักษาโดยการใช้ยา
    • ยาแก้ปวดพาราเซตามอลเป็นยาที่ควรเลือกใช้เป็นอันดับแรกในกรณีที่ปวดไม่มากให้ประสิทธิผลดีและปลอดภัย
    • ยาทาเฉพาะที่ประเภทยาแก้ปวดและต้านการอักเสบที่ไม่ใช่สเตียรอยด์ใช้ทานวดซึ่งจะกระตุ้นให้เกิดความร้อนเฉพาะที่
    • ยาต้านการอักเสบแบบไม่มีสเตียรอยด์ (NSAIDs)ในรูปของยากินและยาฉีดจะช่วยลดอาการปวดและอักเสบได้ดีควรใช้ยาอย่างระมัดระวัง ยาคลายกล้ามเนื้อการอักเสบทำให้กล้ามเนื้อโดยรอบเกร็งตึงได้การใช้ยาคลายกล้ามเนื้อจะช่วยลดอาการเหล่านี้ได้
    • การฉีดน้ำข้อเข่าเทียม
  1. การรักษาโดยหัตถการระงับปวด การฉีดยาชาร่วมกับยาต้านการอักเสบไปยังเส้นประสาทรับความรู้สึกของข้อเข่า หรือ การจี้เส้นประสาทรับความรู้สึกของข้อเข้าด้วยคลื่นความถี่วิทยุ เพื่อผลการรักษาที่ยาวนานขึ้น การจี้เส้นประสาทด้วนคลื่นความถี่วิทยุ ทำให้สามารถชะลอการผ่าตัดออกไปได้ และยังใช้รักษากรณีผู้ป่วยผ่าตัดเปลี่ยนข้อแล้วยังคงมีอาการปวดเรื้อรังไม่ได้ผลดีจากการผ่า  
  2. การรักษาด้วยการผ่าตัดข้อเข่าเปลี่ยนข้อเข่าเทียม